Tóm tắt: Ở Việt Nam, hiện có khoảng hơn 20 nguồn phóng xạ Co-60 có hoạt độ từ vài chục đến vài trăm Ci đã qua sử dụng cần được lưu trữ, chuyển đổi mục đích sử dụng. Với mong muốn tái sử dụng các nguồn phóng xạ đã qua sử dụng, đồng thời góp phần thúc đẩy ứng dụng năng lượng nguyên tử trong chọn tạo giống cây trồng nông nghiệp Trung tâm Đánh giá không phá hủy đã thực hiện nhiệm vụ “Nghiên cứu thiết kế, chế tạo thiết bị chiếu xạ gamma dùng nguồn phóng xạ đã qua sử dụng”. Trên cơ sở nghiên cứu, tham khảo các thiết bị tương tự và tận dụng tối đa các điều kiện sẵn có nhóm thực hiện đã lựa chọn thiết kế cơ khí thiết bị, thiết kế hệ thống điều kiển và cảnh báo an toàn bức xạ cho thiết bị. Qua quá trình hiệu chuẩn và thử nghiệm sau khi chế tạo, thiết bị đã đáp ứng được các yêu cầu về đảm bảo an toàn bức xạ, đảm bảo liều lượng chiếu xạ cũng như thuận tiện cho người sử dụng. Kết quả nghiên cứu thực nghiệm đánh giá ảnh hưởng của chiếu xạ trên hạt đậu tương bằng thiết bị bước đầu đã thu được những kết quả rất khả quan. Như vậy, đây chính là thiết bị đầu tiên mà Vinatom chuyển giao cho ngành nông nghiệp và cũng mở ra những hướng mới góp phần thúc đẩy việc ứng dụng kỹ thuật hạt nhân trong các ngành kinh tế – xã hội ở Việt Nam.
Từ khóa: Nguồn Co-60, liều lượng chiếu xạ, an toàn bức xạ, chiếu xạ, đột biến, chọn giống, cây đậu tương.
